Brzoza brodawkowata i Brzoza omszona
Brzoza to pospolite i wdzięczne drzewo, bardzo mocno związane z naszą kulturą. W ziołolecznictwie i obrzędach ludowych wykorzystuje się ją od wieków. Słowianie widzieli w niej zwiastunkę wiosny, symbol wiecznego życia. Chroniła przed złymi czarami, przynosiła ludziom ochronę i dobrobyt. Z jej drewna wytwarzano czarodziejskie różdżki, z gałązek pleciono bukiety niezbędne przy religijnych obrzędach. Z młodych gałązek robiono miotły, a w odwarach z kory barwiono tkaniny i przędze. Na Boże Ciało domy zdobiono Brzozą, pleciono z niej bukiety na Matki Boskiej Zielnej. Była zawsze związana z czystością i białą magią. To właśnie w Brzózki przemieniały się dusze zmarłych dziewcząt według ludowych legend. Także sok brzozowy – oskoła, miał znaczenie symboliczne. Im więcej soku płynęło z brzozy na wiosnę tym więcej mleka miały dawać krowy w danym roku.
Brzozę można wykorzystać praktycznie w całości. Surowcami zielarskimi są kora, liście, sok, pączki, a nawet huba (tak na prawdę z botanicznego punktu widzenia są to kwiaty ale potocznie nazywamy je pączkami).
z niej maść na łuszczycę. Ma on niesamowicie intensywny zapach wędzonego drewna i lecznicze działanie na skórę.
Ponieważ jest rośliną bardzo pospolitą pozyskanie liści, pączków czy gałązek Brzozy nie wydaje się zbyt trudne. Najlepiej zrobić to już wiosną kiedy młode listki są lepkie, cieniutkie i delikatne. Pąki można zrywać nawet zimą razem z gałązkami aż do momentu pojawienia się pierwszych zielonych liści. Warto je od razu wysuszyć w suchym, ciepłym miejscu, nie wolno jednak przekroczyć temperatury 30 stopni C aby nie uszkodzić cennych składników leczniczych.
W lecznictwie najczęściej wykorzystuje się napary i odwary z liści, pączków i gałązek Brzozy. Mają one działanie moczopędne i usuwają z organizmu jony sodu, chloru i kwas moczowy. Pomagają pozbyć się obrzęków, chronią miąższ wątroby działają przeciwreumatycznie, przeciwzapalnie, a także delikatnie przeciwgorączkowo (pączki, gałązki i kora). Brzozę powinien stosować każdy kto ma problemy z nerkami, kamieniami nerkowymi, ale oprócz wspierania układu moczowego Brzoza stymuluje również naturalne umiejętności całego organizmu do oczyszczania się z toksyn. Pobudza metabolizm, trawienie i usuwanie metabolitów. Wzmacniając także naczynia krwionośne może być bardzo pomocna przy problemach skórnych. To wszystko przez znaczną ilość różnych flawonoidów – związków wspierających naczynia krwionośne, razem ze sporą ilością minerałów, witamin, garbników. kwasów organicznych. Taki skład czyni Brzozę także środkiem wzmacniającym.
Warto stosować ją wewnętrznie ale i zewnętrznie, ponieważ odwary z Brzozy działają na skórę przeciwzapalnie, regenerująco i ściągająco.Są doskonałym środkiem do przemywania skóry z problemami, łojotokiem, trądzikiem, stanami zapalnymi czy uszkodzeniami. Nie bez powodu stosuje się ją do sporządzania domowych płukanek i wcierek do włosów, które bardzo dobrze działają na skórę głowy, pomagają przy wypadaniu włosów i zapaleniu mieszków włosowych.
Napar:
Łyżkę rozdrobnionych liści lub pączków zalej wrzątkiem i odstaw pod przykryciem na
15 minut.
Przecedź i pij 2 – 3 razy dziennie w celu oczyszczenia organizmy, przy problemach
z nerkami.
Odwar:
2 – 3 łyżki gałązek lub pączków zalej dwiema szklankami zimnej wody, doprowadź do wrzenia i gotuj pod przykryciem 10 minut. Odstaw na 15 minut i przecedź. Pij kilka razy dziennie w porcjach po 100 ml lub stosuj do przemywania skóry, wcierek lub dodaj do kąpieli.
Nie można pominąć także soku z Brzozy! Oskoła działa wzmacniająco, reguluje trawienie i oczyszcza układ moczowy, dostarcza minerałów. Najcenniejszy sok to ten pozyskany samodzielnie z lasu, niepasteryzowany i bez konserwantów. NIestety dostępny jest tylko przez kilkanaście dni w roku, kiedy temperatura wzrasta na kilka dni do 10 stopni C. Kiedyś nazywano go brzozowiną i traktowano jak “boski napój”. Właśnie w związku z czasem pozyskiwania oskoły miesiąc marzec nazywano Brzezień. Brzoza to jedna z pierwszych roślin, którą można pozyskać wczesną wiosną w naszych lasach i wykorzystać do wiosennych kuracji oczyszczających i mineralizujących po zimie.
Mam nadzieję, że następnym razem kiedy ją spotkasz spojrzysz na nią z większą uwagą
i szacunkiem wiedząc jak cenną jest roślina:)
Tekst & Zdjęcia: Sara Grolewska.
