Kondycja ludzka z dwóch różnych perspektyw

Therese Bohman, Utonęła, tłum. Justyna Czechowska, Wydawnictwo Pauza 2021

Ottesa Moshfegh, Tęsknota za innym światem, tłum. Łukasz Buchalski, Wydawnictwo Pauza 2021 

 

Marina jedzie w odwiedziny do swojej starszej siostry Stelli i jej nowego partnera – pisarza Gabriela. Odwiedza ich w letnim domu w Skanii, który od pokoleń należy do rodziny pisarza. Początkowa sielankowa atmosfera powoli zmienia się w psychologiczną grę pomiędzy trójką bohaterów. Na jaw wychodzą skrywane tajemnice, problemy sióstr i Gabriela. Dwie na pozór samodzielne i niezależne kobiety wikłają się w destrukcyjną relację z dużo starszym i dominującym mężczyzną. I choć obie zdają sobie z tego sprawę, trudno zrezygnować im z relacji z człowiekiem, który fascynuje, przeraża i przyciąga jednocześnie. Pomiędzy bohaterami rozgrywa się cichy dramat, który wywrze wpływ na ich życie.

Therese Bohman, tak jak w innych książkach, w swojej debiutanckiej powieści Utonęła skupia się przede wszystkim na damskich bohaterkach – na ich niepewności, zagubieniu, poszukiwaniu szczęścia i spełnienia. Nie popada jednak w banał i uproszczenia. Jej bohaterki są z jednej strony silne i samodzielne, z drugiej pogubione i poszukujące miłości, za wszelką cenę.

Z kolei bohaterowie opowiadań Ottessy Moshfegh Tęsknota za innym światem to zbiór wszelkich ludzkich indywiduów – nieporadnych, samotnych i nierozumianych. Wszelka próba nakreślenia, o czym jest 14 opowiadań tej cenionej amerykańskiej pisarki, obedrze je z uroku i spłyci to, co Moshfegh próbuje uchwycić – samotność, zagubienie, błędne wybory życiowe, które podejmujemy, aby znaleźć spełnienie. Autorka nie oszczędza swoich bohaterów, jednak patrzy na nich zawsze z czułością i sympatią. Mieszając groteskę z przemocą, humor z dramatem, uzyskuje mieszankę wybuchową, która jednak sprawia czytelnikowi ogromną przyjemność.

Obie autorki są wnikliwymi i bezlitosnymi obserwatorkami ludzkiego życia i świata, w jakim żyjemy. Pokazując samotność, obnażając mechanizmy psychologiczne współczesnego społeczeństwa, jednocześnie stają po stronie swoich bohaterów, próbują znaleźć dla nich zrozumienie i ciepłe uczucia.

Warszawskie Wydawnictwo Pauza przyzwyczaiło nas do dobrej literatury. Nie inaczej jest i tym razem.