Książka: Kocie chrzciny

Tekst: Ewa Filipiak

 

 

Kocie Chrzciny. Lato i zima w Finlandii, Małgorzata Sidz, Wydawnictwo Czarne 2020

 

W roku 2019 Finlandia została uznana najszczęśliwszym krajem do życia – wedle oceny swoich mieszkańców w ramach corocznego Światowego Raportu o Szczęśliwości. Pozycja lidera w rankingu obejmującym 156 państw niewątpliwie robi wrażenie, jednak czy to wystarczy, żeby mówić o miejscu idealnym? Nierzadko zachwycamy się przecież skandynawskim podejściem do życia, próbujemy przemycać do naszej codzienności elementy duńskiego hygge czy szwedzkiego lagom, pielęgnujemy w głowie sielską wizję uroczych domków z drewna, grubych swetrów, czasu spędzanego z rodziną przy kubku ciepłego napoju. Ale czy można i czy opłaca się aż tak upraszczać?

Wszystkim tym, którzy chcą poznać realny i złożony obraz życia Finów, polecamy sięgnąć po najnowszy reportaż od wydawnictwa Czarne – Kocie chrzciny. Lato i zima w Finlandii. Jego autorka, Małgorzata Sidz, zabiera czytelnika na spotkanie zarówno z rodzimymi mieszkańcami kraju, jak i z osobami, które do Finlandii przyjechały w poszukiwaniu szczęścia. Rozmawia z nimi o poczuciu tożsamości, relacjach rodzinnych, tolerancji, podejściu do pracy i kontakcie z naturą.

Podtytuł książki, a także jej wewnętrzny podział na „Lato” i „Zimę” dobrze podsumowują charakter miejsca, który narzuca się w trakcie czytania. Finlandia jest krajem kontrastów – żyje się tu naprawdę dobrze, choć jednocześnie bardzo trudno. Świadczą o tym nie tylko wypowiedzi bohaterów, ale też kontekst historyczno-kulturowy zgrabnie wplatany przez autorkę do narracji.

Finowie miewają problemy z utrzymaniem bliskiej relacji w związku i w rodzinie, co wynika z tego, że bardzo cenią wolność i indywidualizm. Nie stronią od mocnych trunków, zarówno jeśli chodzi o picie w towarzystwie, jak i samotne spożywanie alkoholu, które stopniowo przeradza się w nałóg. Mogą także poszczycić się jednym z najwyższych wskaźników równouprawnienia na świecie, choć niestety notują też wysoki odsetek przypadków przemocy domowej, której często nie zgłaszają ze względu na sisu. Sisu (pojęcie obejmujące siłę woli, wytrzymałość i upór) uznaje proszenie o pomoc za słabość, ale dla jego wyznawców jest ono przede wszystkim motorem do osiągnięcia pełnej niezależności.

Wiele więc w tej książce tematów trudnych, skłaniających do refleksji, ale nie brakuje też momentów budujących, śmiesznych sytuacji czy ciekawostek. Czytając, dowiecie się, co kryje się za opowieściami o Muminkach, czym są tytułowe kocie chrzciny oraz gaciopicie, a także na czym polega fińskie poczucie humoru i które fińskie miasto jest obiektem niewybrednych żartów. Chociaż lektura tej pozycji zmusza momentami do zdjęcia różowych okularów, nie sprawia, że Finlandia wydaje się przez to mniej atrakcyjna. Przeciwnie – jako państwo i społeczeństwo wymyka się stereotypom i nie daje się łatwo ocenić, co czyni ją ciekawą i pełną tajemnic wartych zgłębienia.