Annie Ernaux, Życie zewnętrzne, tłum. Anastazja Dwulit, Wydawnictwo Czarne, Wołowiec 2025
Sklepy, place targowe, place zabaw to dziś codzienność – mijamy w nich tłumy, przyglądamy się nieznajomym. Podobną obserwacją kierowała się Annie Ernaux, która przez niemal czterdzieści lat rejestrowała sceny z życia codziennego – z ulic, sklepów, pasaży. Jej Życie zewnętrzne to zbiór zapisków z pogranicza reportażu i pamiętnika, pokazujący przemiany społeczne i kulturowe we Francji. Pierwsza część książki, „Dziennik zewnętrzny”, sięga lat 80., gdy wciąż żywa była pamięć o komunizmie. Autorka, obserwując otoczenie, dostrzega upływ czasu, zmieniające się nastroje, narastające przemiany. Druga część obejmuje lata 90. – Ernaux krytycznie odnosi się do polityki, nierówności, bezdomności, niechęci wobec obcych. Porusza ją śmierć prezydenta Mitterranda i z niepokojem patrzy w przyszłość. Oprócz refleksji politycznych pojawiają się codzienne obrazy – zakupy, przedświąteczny zgiełk, samotne spacery. Ostatnia część to rok 2012 i powrót do supermarketów. Ernaux z humorem opowiada o nowych technologiach, kasach samoobsługowych i znikających sprzedawcach. W Życiu zewnętrznym miesza się socjologia, nostalgia i czułość wobec zwykłego życia. To książka dla tych, którzy lubią patrzeć uważnie – na świat, ludzi i czas, który przemija.
