Anton Gill, Peggy Guggenheim. Życie uzależnione od sztuki, tłum. Mariusz Ferek, Znak Literanova 2022
Moja miłość do Wenecji zaczęła się od momentu przybycia do tego miasta. Pierwsze odwiedziny zaowocowały zachwytem, podczas kolejnych – zachwyt tylko rósł. Nie przeszkadzają mi hordy turystów, z niepokojem śledzę kolejne doniesienia o podtapianiu miasta przez coroczną Acqua Alta. Podczas drugiej wizyty w Najpiękniejszej udało mi się odwiedzić Palazzo Venier dei Leoni – okazały pałac ulokowany w dzielnicy Dorsoduro, niedaleko słynnej Akademii, pałac, który jednak znacznie odstaje swym wyglądem od reszty weneckich budynków. W Palazzo mieści się obecnie Peggy Guggenheim Collection – jedna z najwspanialszych (moim zdaniem) galerii sztuki XX wieku.
Przez lata jednak budynek pełnił funkcję domu i przystani dla jednej z członkiń słynnej amerykańskiej rodziny Guggenheimów – Peggy. I to jej biografię wydało właśnie krakowskie wydawnictwo Znak.
Losy Marguerite zwanej Peggy to niesamowita i szalona podróż przez historię XX wieku, przez świat artystów, sztuki i cyganerii. Peggy – wychowana w konserwatywnym, trzymającym się jeszcze dziewiętnastowiecznych zasad społeczeństwie amerykańskich bogaczy dość szybko zdaje sobie sprawę, że do tego społeczeństwa nie pasuje. Szuka swojego powołania, eksperymentując z zajęciami, towarzystwem, wyglądem, by wreszcie odkryć miłość do sztuki i artystów, która trwać będzie całe życie. Prowadząc bogate życie towarzyskie (i erotyczne), osiada ostatecznie w Wenecji, gdzie tworzy zachwycającą kolekcję sztuki artystów XX wieku, stając się ich przyjaciółką i mecenaską.
Choć biografia Peggy nie jest najbardziej udaną książką – dużo w niej chaosu, językowych potworków i niepotrzebnego skupiania się na nieistotnych detalach, nie umniejsza to jednak radości i wypieków na twarzy, z jakimi czyta się historię tej niesamowitej i odważnej kobiety. Jej życie uczuciowe, słynne romanse, ukochanie sztuki i przywiązanie do zwierząt stanowią intrygującą mieszankę – gotowy materiał na film. Jednak prócz samej Peggy, jej książkowa biografia to także historia XX wieku – Ameryki, Europy, rosnącego na obu kontynentach antysemityzmu, powolnej emancypacji kobiet oraz rozwoju sztuki. Pełna anegdot i barwnych postaci ze świata artystów książka Antona Gilla stanowi świetny pretekst to spotkania z Peggy i jej kolorowym, uzależnionym od sztuki życiem.
