Avni Doshi, Gorzki cukier, tłum. Agnieszka Wilga, Wydawnictwo W.A.B, Warszawa 2023
Tara i Antara. Matka – buntowniczka pragnąca żyć po swojemu w konserwatywnych Indiach, chodząca swoimi ścieżkami, niechcąca podporządkować się ani rodzinie, ani mężowi, ani – tym bardziej – poświęcić się opiece nad własnym dzieckiem. I Antara – jej antyteza. Córka, która nie doświadczyła nigdy matczynej miłości, spychana raczej do roli rywalki niż dziecka. Antara, skazana na życie na uboczu, zależna od widzimisię matki, jej pomysłów i życiowych decyzji nie żywi do rodzicielki ciepłych uczuć. Kiedy jednak starsza z nich zaczyna chorować i tracić pamięć, młodsza podejmuje niełatwą decyzję.
„Skłamałabym, mówiąc, że nigdy nie czerpałam przyjemności z cierpienia matki”, tymi słowami wypowiedzianymi przez Antarę Avni Doshi – amerykańska pisarka hinduskiego pochodzenia – rozpoczyna niełatwą opowieść o skomplikowanej relacji matki i córki. Stawia niewygodne pytania o to, ile jesteśmy w stanie wybaczyć i jak bardzo wydarzenia z dzieciństwa wpływają na nasze późniejsze życie. Czy da się odciąć od genów i tego, co obserwowaliśmy u własnych rodziców?
Doshi w swojej trzystustronicowej powieści porusza wiele wątków – poczynając od relacji matki i córki, poprzez chorobę Alzheimera (i to jak zmienia człowieka), depresję poporodową, przemoc w katolickiej szkole z internatem, aż po życie hinduskiej bohemy. I choć momentami powieść gęstnieje od wielu wątków, to trudno nie docenić uczuć, jakie wywołuje. Wychodzimy z lektury z poczuciem przesytu, jednocześnie jednak czując, że ten nadmiar jest integralną częścią świata bohaterek – świata dusznego od upału, pełnego zapachów, jedzenia, ludzi i emocji.
